Γράφει και φωτογραφίζει η Φένια Τσαγανάκη*
Ήταν 27 Απριλίου 1986, μια ημερομηνία που έμελλε να μετατοπίσει τον άξονα της Ευρώπης και να ενεργοποιήσει ένα ντόμινο θανάτου που λίγο έλειψε να τινάξει ολόκληρη τη γη στον αέρα. Στη σοβιετική πόλη Πριπιάτ της Ουκρανίας, στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ, ο έλεγχος ρουτίνας εκείνη τη νύχτα δε φαίνεται να πήγε και πολύ καλά.
Ο πυρηνικός αντιδραστήρας νούμερο τέσσερα εκρήγνυται σκορπίζοντας γύρω του τη ραδιενέργεια και το θάνατο. Στην πραγματικότητα, πίσω από το εγκληματικό αυτό λάθος κρύβεται ένας φιλόδοξος πυρηνικός φυσικός επιστήμονας που ήθελε να εντυπωσιάσει τη Μόσχα και να ανελιχθεί στο κόμμα. Η συνέχεια υπήρξε τρομακτικά καταστροφική.
Μόλις 4 δευτερόλεπτα είναι ο μέγιστος χρόνος που μπορεί κανείς να εκτεθεί στη ραδιενέργεια χωρίς η κίνηση αυτή να αποβεί μοιραία. Το ραδιενεργό νέφος καλύπτει όλη την Ευρώπη, και φυσικά την Ελλάδα. Οι ήρωες πυροσβέστες που επιχείρησαν να σβήσουν τη φωτιά πέθαναν ακαριαία ή λίγες μέρες αργότερα. Κύριο μέλημα και δυσκολότερο ήταν η κατάσβεση της φωτιάς πριν ακολουθήσει μια καταστροφική έκρηξη. Στη συνέχεια θα έβλεπαν τι θα έκαναν με τη ραδιενέργεια που είχε σκορπίσει στην ατμόσφαιρα.
Στην αρχή η μυστικοπαθής ΕΣΣΔ προσπάθησε να καλύψει το συμβάν -δεν είναι εύκολο να παραδεχτείς το λάθος σου σε ένα καθεστώς που παρουσιάζεται ως τέλειο- . Η κατάσταση όμως ήταν έκρυθμη και πρώτοι έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου οι Σκανδιναβοί, αφού βρέθηκαν αντιμέτωποι με ασυνήθιστες μετρήσεις ραδιενέργειας. Τελικά η φωτιά από την έκρηξη κατασβήστηκε, η μόλυνση όμως από την αόρατη απειλή έπνιξε σχεδόν όλη την Ευρώπη.
Το αποτέλεσμα ήταν 1100 λεωφορεία από την ευρύτερη περιοχή με «πυρηνικούς μετανάστες» που ξεριζώθηκαν βίαια, εν μία νυκτί από τα σπίτια τους. Μα τα χειρότερα ήρθαν στην πορεία με τις τερατογενέσεις και τις καρκινογενέσεις που μέχρι σήμερα παρουσιάζονται. Οι σοβιετικές αρχές έκαναν λόγο για θάνατο 28 πυροσβεστών και δυο εργατών του εργοστασίου, στην πραγματικότητα όμως τα θύματα ήταν χιλιάδες και δεν είναι εφικτό να καταγραφεί ο πραγματικός αριθμός.
Σήμερα η πόλη Πριπιάτ αποτελεί must προορισμό για τους οπαδούς του dark tourism. Είναι μια πόλη φάντασμα στην οποία ο χρόνος σταμάτησε στην αποφράδα εκείνη ημέρα, 35 χρόνια πριν. Ο χώρος έχει καθαριστεί από τη ραδιενέργεια και καθίσταται επισκέψιμος, και μπορεί κανείς να τον επισκεφτεί με οργανωμένες εκδρομές που ξεκινούν από την πλατεία Μεϊντάν του Κιέβου.
Για την εκδρομή απαιτείται προκράτηση τουλάχιστον μια βδομάδα πριν και προπληρωμή, ενώ πρέπει οπωσδήποτε να έχετε το διαβατήριό σας μαζί. Κατά τη διάρκεια της εκδρομής μετριούνται τα επίπεδα ραδιενέργειας του επισκέπτη, γι’ αυτό συνιστάται να μην αγγίζετε τίποτα από το έδαφος. Είναι επισκέψιμο το λούνα παρκ, το κολυμβητήριο, το νοσοκομείο, το σχολείο της πόλης, και το σκηνικό θυμίζει ταινία τρόμου.
Λίγα λόγια για εμένα…
*Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη το Σεπτέμβρη του 1984, κάπως πρόωρα γιατί βιαζόμουν να ανακαλύψω τον κόσμο. Στα 8 μου χρόνια έκανα το πρώτο μου ταξίδι στο εξωτερικό. Ήταν κάπου στις ιταλικές Άλπεις όταν ανακοίνωσα στους γονείς μου ότι ο προορισμός της ζωής μου ήταν αν ταξιδέψω. Στα 18 τους ανακοίνωσα πως θα πάω στα καράβια. Δε χάρηκαν με το νέο, έτσι κατέληξα στα αεροπλάνα, εξυπηρετώντας το επιβατικό κοινό στα 32.000 πόδια. Στο μεσοδιάστημα έκανα ένα παιδί, τελείωσα την ιταλική φιλολογία κι εργάστηκα ως διερμηνέας και καθηγήτρια. Μιλάω αγγλικά, ιταλικά, γαλλικά, ισπανικά, ρωσικά και πορτογαλικά. Στον ελεύθερό μου χρόνο παίζω κλαρινέτο και σκάκι, διαβάζω κλασική λογοτεχνία και ιστορία, παρακολουθώ ασιατικό κινηματογράφο ή ονειρεύομαι ταξίδια. Έχω ταξιδέψει σε περίπου 60 χώρες, στις περισσότερες με ένα σακίδιο στην πλάτη και μοναδική παρέα το ταξιδιωτικό μου ημερολόγιο. Έχω γράψει ένα βιβλίο με τίτλο “Ταξίδεψα για να σε βρω” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής.
https://www.instagram.com/fenia42/
INFO BOX
Για περισσότερες πληροφορίες κάνε click στο αντίστοιχο εικονίδιο!