Πόσες φορές έχετε ταξιδέψει με αεροπλάνο; Πολλές, λίγες, ελάχιστες; Όσες φορές κι αν το κάνατε, θα διαπιστώσατε ότι για τους επιβάτες τα «φώτα της δημοσιότητας» πέφτουν στις αεροσυνοδούς και τους πιλότους, αν τους δουν φυσικά…
Για να ολοκληρωθεί όμως το ταξίδι σας οργανωμένα και με ασφάλεια, θα πρέπει να δουλέψουν επιπλέον δεκάδες άλλοι άνθρωποι, σε «ταπεινές» αλλά τόσο ουσιαστικές θέσεις. Από την κοπέλα που θα σας εκδώσει την κάρτα επιβίβασης και θα ζυγίσει τη βαλίτσα σας, μέχρι τον αχθοφόρο που θα τις τοποθετήσει στο αεροσκάφος. Τους αναγνωρίζουμε εύκολα από τα κίτρινα ή πορτοκάλι φωσφοριζέ γιλέκα που φορούν.
Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται τρεις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης αεροσκαφών. Η Goldair Handling, η Skyserv (πρώην Olympic Handling) και η Swissport. Στα μεγάλα αεροδρόμια δραστηριοποιούνται και οι τρεις εταιρείες ενώ στα μικρότερα μόνο μια.
Όλες τους διαθέτουν ένα μεγάλο στόλο ειδικών οχημάτων για την εξυπηρέτηση ων αεροσκαφών, ωστόσο ο σημαντικότερος παράγοντας για τη διεκπεραίωση εργασιών αεροδρομίου είναι ο άνθρωπος και εκεί θα επικεντρωθούμε.
Να διευκρινίσουμε πως για πάρα πολλούς υπαλλήλους των εταιριών handling η δουλειά τους είναι εποχική. Προσλαμβάνονται στις αρχές της θερινής περιόδου, όταν λόγω τουρισμού οι αφίξεις αεροσκαφών αυξάνουν κατακόρυφα, και απολύονται στο τέλος της τουριστικής σαιζόν. Ας μην συζητάμε τι συμβαίνει τώρα με το πρόβλημα του ιού.
Κατηγορίες εργαζομένων
Μπορούμε να τους χωρίσουμε σε δυο κατηγορίες. Αυτούς που βρίσκονται μέσα στους επιβατικούς σταθμούς (αίθουσες αφίξεων – αναχωρήσεων κτλ), όπως οι διοικητικοί υπάλληλοι στα counter ή άλλες υπηρεσίες και σε αυτούς που δουλεύουν στις πίστες για την εξυπηρέτηση αεροσκαφών, όπως οι προϊστάμενοι και επόπτες για την «Επίβλεψη και Έλεγχο Περιοχών Κίνησης Αεροσκαφών», οδηγοί οχημάτων, χειριστές μηχανημάτων, φορτοεκφορτωτές, εργάτες πίστας, καθαρίστριες αεροσκαφών, υπεύθυνοι ανεφοδιασμού για τρόφιμα, νερό, καύσιμα κλπ.
Συνθήκες εργασίας
Όπως και τα άλλα επαγγέλματα βάρδιας, έτσι και εδώ τα ωράρια είναι συνεχόμενα 365 ημέρες το χρόνο, νύχτα και ημέρα επί 24ώρου βάσεως, με αργίες, γιορτές κτλ και κάτω από όλες τις καιρικές συνθήκες.
Κάτι που αναφέρεται σπάνια ως καθόλου, είναι οι επιπτώσεις υγείας σε αυτούς που δουλεύουν στην πίστα αεροσκαφών αφού εκτίθενται διαρκώς σε υψηλά επίπεδα θορύβου και εκπομπής καυσαερίων κατά τη διάρκεια τροχοδρόμησης και δοκιμής κινητήρων των αεροσκαφών, ενώ επιπλέον εκτίθενται και σε ακτινοβολίες από τα ραντάρ καιρού των αεροσκαφών καθώς και των ραδιοβοηθημάτων του αεροδρομίου.
Στα μεγάλα αεροδρόμια όπως το Ελ. Βενιζέλος υπάρχουν ειδικότητες όπως οι «Χειριστές Κωδικοποίησης Συστήματος Αποσκευών Αερολιμένων», όπου εργάζονται δίπλα σε αξονικούς τομογράφους αποσκευών με κίνδυνο την έκθεσή τους σε ακτινοβολία.
Γενικά στα αεροδρόμια δεν υπάρχει η πολυτέλεια να σταματήσει η ροή εργασιών. Το αεροπλάνο πρέπει να φορτωθεί ή να ξεφορτωθεί υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Συνθήκες μέσα στους επιβατικούς σταθμούς
Για τα κορίτσια που δουλεύουν στους εσωτερικούς χώρους ( σπάνια θα δείτε άντρες σε αυτά τα πόστα, αφού απαιτείται «γαϊδουρινή υπομονή»), τα προβλήματα είναι διαφορετικού είδους. Εργάζονται σε συνθήκες πίεσης και έντασης, με μεγάλο άγχος εκτέλεσης της εργασίας σε προκαθορισμένα χρονικά όρια, ειδικά σε αεροδρόμια μικρής χωρητικότητας και μεγάλων απαιτήσεων, όπως είναι τα περισσότερα Ελληνικά… Αν και δεν είναι υπάλληλοι των αεροπορικών εταιρειών, αλλά της εκάστοτε εταιρείας «handling », παρόλα αυτά είναι οι «κυματοθραύστες» αιτήσεων, απαιτήσεων, παραπόνων των επιβατών. Μια αεροπορική εταιρεία φυσικά μπορεί να παρέχει δικές της υπηρεσίες για τους επιβάτες, με ιδία μέσα και προσωπικό (self handled).
«Γαϊδουρινή υπομονή»…
Μία ιδιαίτερα δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκονται συχνά, είναι οι λεκτικές επιθέσεις από αγανακτισμένους και έξαλλους επιβάτες για δίκαια ή άδικα θέματα. Καθυστερήσεις ή ακυρώσεις πτήσεων, overbooking, είναι οι κυριότερες δύσκολες καταστάσεις που καλούνται να φέρουν εις πέρας, με ψυχραιμία, διπλωματία, ευελιξία και επαγγελματισμό, μα κυρίως με «γαϊδουρινή υπομονή».
Έλεγχος ταυτοπροσωπίας…
Τα τελευταία χρόνια, νέα καθήκοντα, αστυνομικού περιεχομένου “φορτώθηκαν” στους υπαλλήλους των εταιριών επίγειας εξυπηρέτησης. Στην έξοδο από τον αερολιμένα για την φυσούνα ή το λεωφορείο που θα οδηγήσει τον ταξιδιώτη στο αεροπλάνο, οι υπάλληλοι του handling κάνουν έλεγχο ταυτοπροσωπίας. Όρθιοι και όχι πίσω από ένα γκισέ, όπως οι ειδικοί αστυνομικοί των αεροδρομίων που ελέγχουν τα ταξιδιωτικά έγραφα για αναχωρήσεις σε χώρες εκτός ζώνης Σέγκεν, με την πίεση που δημιουργεί η ουρά δεκάδων ατόμων που περιμένουν για να μπουν στο αεροπλάνο, θα πρέπει όχι μόνο να ελέγξουν αν η κάρτα επιβίβασης αντιστοιχεί στο ταξιδιώτικο έγγραφο που παρουσιάζει ο επιβάτης αλλά και αν αυτό αντιστοιχεί με τον επιβάτη και το κυριότερο αν είναι πραγματικό ή πλαστό.
Οι υπάλληλοι του handling εκπαιδεύονται κατά καιρούς από την αστυνομία ή τις ξένες πρεσβείες προκειμένου να μπορούν να καταλάβουν ένα πλαστό ταξιδιωτικό έγγραφο, αλλά το άγχος είναι τεράστιο καθώς η εποχή μας είναι δύσκολη και δεν είναι λίγοι αυτοί που προσπαθούν να ταξιδέψουν με πλαστά διαβατήρια ή ταυτότητες.
Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα σε αυτή την πολύ ιδιαίτερη κατηγορία εργαζομένων. Δουλεύουν με άγχος και δύσκολες συνθήκες, αλλά όσους ρωτήσαμε δεν θα άλλαζαν το επάγγελμα τους με τίποτε. Θεωρούν το αεροδρόμιο δεύτερο σπίτι τους και το αγαπούν όπως το σπίτι τους.
Εκτός από τα δημόσια ιδρύματα, κάποια ιδιωτικά Ι.Ε.Κ. έχουν δημιουργήσει εκπαιδευτικά τμήματα με τον όρο « Υπάλληλος Αεροδρομίου», που σχεδόν καλύπτει τις παραπάνω κατηγορίες.
Την επόμενη φορά που θα ταξιδέψετε και ελπίζουμε να είναι σύντομα, μην τους προσπεράσετε αδιάφορα, μην τους κοιτάξετε υποτιμητικά που φορτώνουν τις βαλίτσες σας, αλλά ούτε και να δυσανασχετήσετε για τις οδηγίες που ίσως σας δώσουν. Για εσάς το κάνουν και όχι με τις καλύτερες αμοιβές.
