Γράφει και φωτογραφίζει ο Πάνος Γεωργιάδης
Ταξιδέψατε στο Βελιγράδι και ψάχνετε αυθεντική Σερβική νυχτερινλή διασκέδαση; Κάτι που να θυμίζει Λαδάδικα Θεσσαλονίκης, Μονμάρτη στο Παρίσι ή την Πλάκα στην Αθήνα;
Στο κέντρο του ζωντανού Βελιγραδίου, ανάμεσα σε μοντέρνα κτίρια και πολυσύχναστους δρόμους, υπάρχει ένας τόπος όπου ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει. Μια πλακόστρωτη γειτονιά, γεμάτη με πολύχρωμες προσόψεις και την αύρα μιας άλλης εποχής. Αυτή είναι η Skadarlija, η μποέμικη καρδιά της πόλης, ένας δρόμος-σύμβολο που ζωντανεύει την ιστορία, την τέχνη και την κεφάτη διάθεση της Σερβίας.
Η ιστορία της Skadarlija ξεκινά κάπου στα μέσα του 19ου αιώνα. Ήταν τότε ένας φτωχικός συνοικισμός, γεμάτος από μικρά σπίτια και εργαστήρια. Ο δρόμος πήρε το όνομά του από τον ποταμό Σκόδρα, με το αρχικό όνομα να είναι Skadarska, που σημαίνει “δρόμος προς τη Σκόδρα”. Ωστόσο, η πραγματική του ταυτότητα άρχισε να διαμορφώνεται γύρω στο 1870, όταν η κατεδάφιση του ιστορικού ξενοδοχείου “Dardaneli” στο κέντρο της πόλης ανάγκασε τους καλλιτέχνες, τους ηθοποιούς και τους δημοσιογράφους που σύχναζαν εκεί να βρουν ένα νέο στέκι. Έτσι, μετακόμισαν σταδιακά στην Skadarlija, μετατρέποντας τις ταβέρνες της σε σπίτια τους.
Από τότε, η Skadarlija έγινε η Μονμάρτη του Βελιγραδίου. Συγγραφείς όπως ο Borislav Pekić, ο Zuko Džumhur και ο Đura Jakšić, ποιητές, ζωγράφοι και ηθοποιοί σύχναζαν στις παραδοσιακές “kafane” (καφενεία-ταβέρνες), ανταλλάσσοντας ιδέες, συζητώντας για την τέχνη και τη ζωή και γράφοντας τα πιο σημαντικά έργα τους. Αυτή η μποέμικη ατμόσφαιρα, γεμάτη από δημιουργικότητα, μελαγχολία και ανεκδοτολογικές ιστορίες, άφησε το ανεξίτηλο σημάδι της στο χαρακτήρα της γειτονιάς, κάτι που είναι ακόμα εμφανές σήμερα.
Το γαστρονομικό ταξίδι και η κεφάτη ατμόσφαιρα
Πέρα από την ιστορική της αξία, η Skadarlija είναι ένας παράδεισος για τους λάτρεις του καλού, παραδοσιακού φαγητού. Ο αέρας είναι γεμάτος με τις μυρωδιές από ψητά κρέατα, φρεσκοψημένο ψωμί και τοπικά μπαχαρικά. Οι ταβέρνες, όπως το διάσημο “Tri šešira” (“Τα τρία καπέλα”) και το “Dva jelena” (“Τα δύο ελάφια”), δεν είναι απλώς εστιατόρια. Είναι ζωντανοί οργανισμοί που προσφέρουν ένα αυθεντικό γαστρονομικό ταξίδι στην καρδιά της Σερβίας.
Εδώ, μπορείς να δοκιμάσεις την περίφημη “pljeskavica” (ένα είδος μπιφτεκιού), “ćevapi” (μικρά σουβλάκια από κιμά), ή πιο παραδοσιακά πιάτα όπως το “karađorđeva šnicla” (γεμιστό σνίτσελ). Τα πιάτα συνοδεύονται πάντα από τοπικά τυριά, αλλαντικά και φυσικά, την παροιμιώδη φιλοξενία των Σέρβων. Το φαγητό όμως δεν είναι η μόνη απόλαυση. Είναι η συνολική εμπειρία.
Καθώς πέφτει το βράδυ, ο δρόμος μεταμορφώνεται σε ένα ανοιχτό πάρτι. Οι παραδοσιακές μπάντες, γνωστές ως “orkestri”, γεμίζουν τα στενά με τους ήχους του ακορντεόν, του βιολιού και του κλαρινέτου. Παίζουν παραδοσιακή μουσική, γνωστή ως “Starogradska muzika” (μουσική της παλιάς πόλης), που συνδυάζει στοιχεία από τα Βαλκάνια, την Ανατολή και την Κεντρική Ευρώπη. Οι μουσικοί, περνώντας από τραπέζι σε τραπέζι, ενθαρρύνουν τους επισκέπτες να τραγουδήσουν και να χορέψουν, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα γεμάτη ζωντάνια και κέφι. Είναι αυτή η μοναδική αίσθηση του ανεπίσημου, της ζεστασιάς και της χαράς που κάνει τη Skadarlija τόσο ξεχωριστή.
Η Skadarlija σήμερα: Τουριστικό κέντρο και ζωντανό μνημείο
Σήμερα, η Skadarlija αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τουριστικούς προορισμούς του Βελιγραδίου. Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο έρχονται κάθε χρόνο για να περπατήσουν στους πλακόστρωτους δρόμους της, να γευτούν τις τοπικές λιχουδιές και να απολαύσουν τη μοναδική της ατμόσφαιρα. Από μια φτωχική γειτονιά, μεταμορφώθηκε σε ένα ζωντανό μνημείο της μποέμικης κουλτούρας της πόλης.
Η συμβολή της στον τουρισμό είναι τεράστια, καθώς προσφέρει μια αυθεντική γεύση από την ιστορία και την παράδοση της Σερβίας, μακριά από τα σύγχρονα, απρόσωπα εμπορικά κέντρα. Παρά τον τουρισμό, έχει καταφέρει να διατηρήσει τον χαρακτήρα της. Η Skadarlija δεν είναι απλά ένας δρόμος, είναι μια εμπειρία. Είναι ένας τόπος όπου το παρελθόν συναντά το παρόν, όπου η τέχνη συναντά το καλό φαγητό και όπου ο χρόνος μετράει μόνο με τους ήχους της μουσικής και τα γέλια των ανθρώπων.
Αν βρεθείτε ποτέ στο Βελιγράδι, μια επίσκεψη στην Skadarlija δεν είναι απλώς μια επιλογή, αλλά μια επιταγή. Είναι μια βόλτα στο χρόνο, μια βουτιά στην παράδοση και, πάνω από όλα, μια συμμετοχή σε μια αιώνια, μποέμικη γιορτή που συνεχίζει να γράφει τη δική της ιστορία, μέρα με τη μέρα.
Ευχαριστούμε τον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού της Σερβίας (National Tourism Organisation of Serbia) για την πρόσκληση.
INFO BOX
Για περισσότερες πληροφορίες κάνε click στο αντίστοιχο εικονίδιο!